Ogólne informacje o azbeście
Azbest jest nazwą handlową i odnosi się do sześciu minerałów włóknistych z grupy serpentynów (chryzotyl) i amfiboli (krokidolit, amosyt termolit, aktynolit i antofilit). Minerały te źle przewodzą ciepło i są względnie odporne na działanie czynników chemicznych.
Czym jest azbest?
Azbest jest jednym z najbardziej niebezpiecznych czynników rakotwórczych. Jest materiałem tysięcy zastosowań ze względu na swoje właściwości. Azbest jest naturalnym, praktycznie niezniszczalnym surowcem o budowie włóknistym. Pęczki włókien mogą rozszczepiać się na kilkudziesięciokrotnie cieńsze niż włos ludzki, kruszą się i łamią – przedostając się w ten sposób do atmosfery. Niewidoczne dla oka, unosząc się w powietrzu, są wdychane przez ludzi.
Największe zagrożenie stanowią włókna mikroskopijnej wielkości, które na zawsze pozostają w płucach i mogą powodować charakterystyczny dla azbestu rodzaj nowotworu – międzybłoniak.
Azbest może być przyczyną:
*Raka płuc – nowotwór pojawia się w 10-40 lat po kontakcie z azbestem. Prawdopodobieństwo wystąpienia tego schorzenia jest dużo wyższe (nawet 50-krotnie) przy równoczesnym narażeniu na szkodliwe oddziaływanie azbestu i dymu tytoniowego
*Pylicy azbestowej – choroby zawodowej robotników narażonych na kontakt z pyłem azbestu. Schorzenie to polega na powolnym zwłóknianiu tkanki płucnej, powodującym niewydolność oddechową
*Zmian opłucnych, występujących pod postacią blaszek, zgrubień i odczynów wysiewowych opłucnej.
Azbest w budownictwie
W latach 70-tych i 80-tych azbest z uwagi na odporność na wysoką temperaturę, właściwości izolacyjne wytrzymałość mechaniczną – stanowił surowiec do produkcji materiałów budowlanych. Rakotwórcze właściwości sprawiły, że w latach 90 zaprzestano produkcji płyt eternitowych oraz innych wyrobów z azbestem.
Uszkodzenia mechaniczne wyrobów zawierających azbest np. ubytki lub wyszczerbione krawędzie płyt eternitowych są źródłem włókien azbestowych przedostających się do środowiska naturalnego